5 cách chữa thoái hóa khớp gối tại nhà hiệu quả không nên bỏ qua

Những cơn đau do thoái hóa khớp gối khiến người bệnh mất ngủ, suy nhược cả thể chất lẫn tinh thần. Để hỗ trợ điều trị hiệu quả hơn, nhiều người đã áp dụng các phương pháp tại nhà như chườm nóng/lạnh, dùng thuốc theo hướng dẫn, tập luyện nhẹ nhàng, giảm cân và điều chỉnh thói quen sinh hoạt. Những biện pháp này nếu thực hiện đúng cách sẽ giúp giảm đau, tăng khả năng vận động và làm chậm tiến trình thoái hóa. Dưới đây là hiệu quả cụ thể của từng phương pháp mà người bệnh nên tham khảo.

Nguyên nhân gây ra bệnh thoái hóa khớp gối thường gặp

Thoái hóa khớp gối vốn là bệnh lý thường gặp ở người cao tuổi do quá trình lão hóa tự nhiên. Tuy nhiên, những năm gần đây, tỷ lệ người trẻ mắc thoái hóa khớp gối này đang gia tăng đáng kể. Nguyên nhân chủ yếu đến từ lối sống thiếu khoa học như ít vận động, ngồi lâu một chỗ, thừa cân béo phì, chấn thương thể thao, hoặc lao động quá sức. Ngoài ra, các yếu tố như di truyền, rối loạn chuyển hóa, dinh dưỡng kém và tư thế sai khi làm việc, học tập cũng góp phần làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp sớm. Dưới đây là những yếu tố thường gặp nhất mà bạn cần đặc biệt lưu ý:

• Tăng cân: Trọng lượng cơ thể sẽ tạo ra một áp lực lớn lên toàn bộ bộ gối. Khi bị thừa cân béo phì sẽ dẫn đến đầu gối phải chịu nhiều áp lực, lâu dần dẫn đến đau nhức và tổn thương.
• Giới tính: Chị em phụ nữ có nguyên cơ bị thoái hóa khớp Hàng và khớp gối nhiều gấp đôi đàn ông. Nguyên nhân là do cấu tạo xương chậu của các phụ nữ rộng hơn, và còn tác động từ những lần sinh nở.
• Tuổi tác: Sự lão hóa ảnh hưởng tới toàn bộ cơ thể, đặc biệt là hiện tượng ít sản phẩm tế bào sụn mới và ngày càng ít tiết dịch bôi trơn khớp khi tuổi càng cao.
• Vận động: Giữ một tư thế đứng hay ngồi quá lâu, ít vận động hoặc vận động cường độ mạnh liên tục (như các vận động viên thể thao) cũng là nguyên nhân gây ra tổn thương sụn khớp.
• Di truyền: Một số gia đình có người nhà bị thoái hóa khớp cũng là cơ sở di truyền cho các thành viên khác dù còn trẻ tuổi.
• Bệnh cơ xương khớp: Đối tượng bị viêm khớp dạng thấp, rối loạn chuyển hóa cũng có nguyên nhân cơ cao bị thoái hóa khớp.

Bệnh thoái hóa khớp gối có nguy hiểm không?

Thoái hóa khớp gối không chỉ gây ra những cơn đau âm ỉ kéo dài, khiến việc đi lại, sinh hoạt hằng ngày trở nên khó khăn, mà nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Sau đây là những biến chứng có thể xảy ra nếu không sớm điều trị thoái hóa khớp gôi:

• Hoại tử xương, tiêu xương, mất xương: Khi sụn khớp bị bào mòn hoàn toàn, phần xương dưới sụn sẽ bị tổn thương, dần dẫn đến hoại tử hoặc tiêu xương. Nếu xảy ra hoại tử xương, người bệnh có thể phải phẫu thuật thay khớp để phục hồi chức năng.
• Biến dạng khớp gối: Sự mài mòn của sụn khiến hai đầu xương cọ xát trực tiếp với nhau, dẫn đến biến dạng khớp, cong vẹo chân, lệch trục chi dưới và dáng đi bất thường.
• Tổn thương gân và dây chằng: Khớp gối mất ổn định khiến các dây chằng và gân xung quanh dễ bị căng giãn, rách hoặc viêm, làm giảm khả năng vận động. Các cơ quanh gối cũng yếu dần, có nguy cơ teo cơ và mất khả năng đứng vững.
• Tăng nguy cơ té ngã, chấn thương: Đau khớp làm giảm phản xạ và khả năng giữ thăng bằng, khiến người bệnh dễ bị té ngã, dẫn đến gãy xương hoặc chấn thương thứ phát.
• Yếu chi, rối loạn cảm giác: Khi thoái hóa nặng, các dây thần kinh vùng khớp gối có thể bị chèn ép, gây tê bì, đau lan xuống chi dưới, làm suy yếu cơ lực và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động.
• Hình thành u nang Baker: Thoái hóa khớp có thể gây tích tụ dịch khớp, hình thành nang Baker ở phía sau đầu gối. U nang này có thể chèn ép mạch máu và thần kinh, làm giảm lưu thông máu xuống bàn chân.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh lý toàn thân: Việc đau đớn và hạn chế vận động lâu ngày khiến người bệnh ít hoạt động thể chất, dễ tăng cân, rối loạn chuyển hóa và kéo theo các bệnh như béo phì, mỡ máu, tăng huyết áp, tiểu đường và bệnh tim mạch.
• Ảnh hưởng tâm lý và chất lượng sống: Cơn đau kéo dài khiến người bệnh mệt mỏi, mất ngủ, lo âu, suy giảm tinh thần, thậm chí dẫn đến trầm cảm và giảm sút năng suất làm việc.

Thoái hóa khớp gối không đơn thuần là bệnh lý gây đau nhức, mà nếu không điều trị sớm có thể để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng cả về thể chất lẫn tinh thần. Việc phát hiện và can thiệp kịp thời là chìa khóa để phòng ngừa các biến chứng này.

Những cách chữa thoái hóa khớp gối tại nhà hiệu quả thường áp dụng

Với sự phát triển không ngừng của y học hiện đại, bệnh nhân thoái hóa khớp gối hiện nay đã có nhiều lựa chọn điều trị phù hợp với từng giai đoạn và mức độ tổn thương khớp. Từ các phương pháp bảo tồn như dùng thuốc, vật lý trị liệu, tiêm nội khớp đến các can thiệp chuyên sâu hơn như thay khớp, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát và cải thiện tình trạng bệnh nếu được chẩn đoán và điều trị đúng cách.

Bên cạnh phác đồ chuyên môn từ bác sĩ, người bệnh cũng có thể kết hợp với các biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà để tăng hiệu quả hồi phục, giảm đau và duy trì chức năng vận động khớp. Dưới đây là một số phương pháp đơn giản, dễ thực hiện tại nhà mà bạn nên cân nhắc áp dụng.

Kiểm soát cân nặng

Giảm cân là giải pháp quan trọng giúp giảm áp lực lên khớp gối, mắt cá, cột sống và cải thiện rõ rệt triệu chứng đau nhức, khả năng vận động. Đồng thời, nó giúp kiểm soát các bệnh lý nền như béo phì, tiểu đường type 2, mỡ máu và tim mạch. Để giảm cân hiệu quả, cần duy trì chế độ ăn khoa học: hạn chế chất béo bão hòa, đường tinh luyện, tinh bột nhanh hấp thu; đồng thời bổ sung vitamin C, vitamin D, canxi, omega-3, chất xơ và protein tốt cho trao đổi chất và cơ bắp.

Kết hợp tập luyện thể dục đều đặn sẽ giúp đốt cháy calo, hỗ trợ quá trình giảm cân an toàn và bền vững.

Chườm nóng, chườm lạnh

Khi cơn đau do viêm khớp bùng phát, bạn có thể chườm lạnh lên vùng đầu gối để giảm viêm và giảm đau tức thời. Sau khi triệu chứng cấp tính thuyên giảm, có thể chuyển sang chườm nóng hoặc ngâm nước ấm nhằm tăng lưu thông máu, giảm co cứng và cải thiện vận động khớp. Những lưu ý khi chườm:

• Mỗi lần chườm không nên quá 20 phút.
• Nên lót một lớp vải mềm giữa túi chườm và da để tránh gây bỏng lạnh hoặc bỏng nhiệt.
• Tránh chườm liên tục nhiều lần trong ngày nếu không có hướng dẫn của bác sĩ.

Luyện tập các bài tập thể dục phù hợp

Duy trì các bài tập nhẹ nhàng như yoga, thái cực quyền, bơi lội, đi bộ có thể giúp kích thích sản sinh dịch khớp, tăng sức mạnh cơ bắp và giảm viêm hiệu quả. Tuy nhiên, do bệnh nhân thoái hóa khớp thường gặp khó khăn khi vận động, nên cần bắt đầu với cường độ thấp, sau đó tăng dần tùy theo thể trạng. Những điều cần lưu ý:

• Chọn bài tập phù hợp, tránh các động tác quỳ, gập gối sâu hoặc vận động mạnh gây áp lực lên khớp.
• Nên tập dưới sự hướng dẫn của chuyên viên hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo an toàn.

Sử dụng các dụng cụ và massage

Các công cụ hỗ trợ bảo vệ đầu gối thường được sử dụng là băng tải đầu gối, tay áo chống nước, giày chỉnh hình… Tác dụng chủ yếu là ổn định vùng đầu gối, hạn chế các cử động gối, giảm đau và phục hồi chức năng.

Vật lý trị liệu và các bài massage cũng có thể được áp dụng theo hướng dẫn của bác sĩ. Xóa bỏ những vùng xung đột xung quanh để thư giãn cơ bắp, tăng cường máu đến khu vực đầu gối. Tuy nhiên hiệu quả của massage cũng chỉ mang tính tạm thời và cần đảm bảo đúng kỹ thuật.

Chữa thoái hóa khớp gối bằng thuốc

Trong quá trình điều trị thoái hóa khớp gối, thuốc giảm đau và các sản phẩm hỗ trợ như thuốc bôi ngoài da, thuốc chống viêm là không thể thiếu. Một số loại có thể kê toa hoặc mua không cần đơn, tùy mức độ triệu chứng. Tuy nhiên, dù là thuốc uống hay thuốc bôi, người bệnh cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa trước khi sử dụng để đảm bảo an toàn, tránh tác dụng phụ hoặc tương tác thuốc không mong muốn. Không nên tự ý kéo dài liều dùng, đặc biệt với các thuốc chống viêm non-steroid (NSAIDs).

Bên cạnh đó, nhiều người cũng lựa chọn phương pháp châm cứu để giải quyết mâu thuẫn gối tại nhà. Đây là cách làm cổ truyền, tác động vào các huyệt đạo để giúp giảm đau, lưu thông kinh mạch. Tất nhiên phương pháp này cần được thực hiện bởi người có chuyên môn và không phải là người phù hợp với cách thực hiện.

Chữa thoái hóa khớp gối là một hành trình không dễ dàng, nhưng nếu được chăm sóc đúng cách từ sớm, đặc biệt là với những biện pháp hỗ trợ tại nhà khoa học và phù hợp, người bệnh hoàn toàn có thể giảm nhẹ triệu chứng, cải thiện chức năng vận động và nâng cao chất lượng cuộc sống mỗi ngày. Quan trọng nhất, hãy lắng nghe cơ thể, duy trì lối sống lành mạnh và kết hợp chặt chẽ với hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.