Khớp gối kêu lục cục là biểu hiện của bệnh gì? Có nguy hiểm không?

Khớp gối đau nhức – Di chuyển khó khăn – Khớp gối kêu lục cục, lạo xạo như có cát… Có lẽ với người già, tình trạng này không còn quá xa lạ. Thế nhưng nếu bạn mới chỉ 30-40 tuổi mà lượng dịch nhầy khớp gối đã suy giảm thì đừng nên chủ quan. Khớp gối kêu lục cục đôi khi lại là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý xương khớp nguy hiểm mà bạn cần chú ý. Vậy tại sao khớp gối lại kêu mỗi khi vận động và cách khắc phục như thế nào… Cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!

Hiện tượng khớp gối kêu lục cục là gì?

Hiện tượng khớp gối kêu lục cục là tình trạng khớp gối phát ra âm thanh lục cục hoặc lạo xạo bên trong mỗi khi người bệnh di chuyển, co duỗi hoặc leo cầu thang. Đặc biệt, sẽ càng nguy hiểm hơn nếu âm thanh đó đi kèm với những cơn đau nhức khớp. Một khi khớp gối kêu lục cục tức là đầu gối bạn đang bị khô khớp, nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên, hãy chủ động tới bệnh viện để thăm khám sớm nhất có thể.

Phân biệt tiếng kêu lục cục sinh lý và bệnh lý:

• Tiếng kêu sinh lý: Xảy ra không thường xuyên, không đau, do bong bóng khí trong dịch khớp vỡ ra khi vận động.
• Tiếng kêu bệnh lý: Kèm theo những cơn đau nhức, sưng tấy hoặc hạn chế vận động, xuất hiện liên tục với tần suất tăng dần.

Những nguyên nhân phổ biến khiến khớp gối kêu lục cục khi đi lại

Khớp gối là bộ phận chịu tải trọng của toàn bộ cơ thể và vận động với cường độ cao. Khớp được cấu tạo bởi xương, dây chằng, cơ, gân, sụn khớp, bao hoạt dịch. Để các bộ phận này hoạt động trơn tru thì bao hoạt dịch sẽ tiết ra lượng dịch vừa đủ để bôi trơn khớp. Một khi dịch nhờn khớp gối bị khô, lượng dịch tiết ra ít đi thì sẽ gây ra tiếng kêu lục cục mà bạn hay nghe. Ngoài ra, một số yếu tố gây ra tiếng kêu lục cục có thể kể đến như:

1. Khô khớp (giảm dịch khớp)

Dịch khớp có vai trò như một chất bôi trơn, giúp các mặt khớp vận động êm ái và giảm ma sát. Khi lượng dịch này giảm (do tuổi tác, ăn uống thiếu dưỡng chất, hoặc do ít vận động), khớp dễ bị khô, dẫn đến ma sát nhiều hơn và phát ra tiếng kêu khi cử động. Tình trạng khô khớp có thể xảy ra âm thầm, chưa gây đau ngay nhưng là dấu hiệu sớm cảnh báo sự suy giảm chức năng khớp.

2. Gai xương, vôi hóa ổ khớp

Khi khớp bị thoái hóa lâu ngày, cơ thể có thể phản ứng bằng cách hình thành gai xương (osteophyte) hoặc vôi hóa quanh khớp. Các gai xương này có thể chèn ép vào mô mềm hoặc chạm vào các bề mặt khớp khác khi vận động, gây ra tiếng kêu và cảm giác khó chịu. Đồng thời, tình trạng này thường đi kèm với cảm giác đau nhức, tê bì hoặc hạn chế cử động khớp.

3. Chấn thương khớp gối

Khớp gối là vị trí dễ bị tổn thương khi chơi thể thao, mang vác nặng hoặc tai nạn. Những chấn thương như rách sụn chêm, tổn thương dây chằng hoặc trật khớp có thể làm thay đổi cấu trúc khớp gối. Điều này khiến khớp vận động không còn trơn tru, dẫn đến tiếng kêu lục cục, kèm theo đau, sưng, bầm tím hoặc không thể duỗi gối hoàn toàn. Chấn thương nếu không điều trị đúng cách có thể để lại di chứng lâu dài.

4. Viêm khớp dạng thấp, viêm bao hoạt dịch

Các bệnh lý viêm khớp làm tổn thương lớp sụn và màng bao hoạt dịch trong khớp, khiến khớp trở nên lỏng lẻo, kém ổn định. Khi di chuyển, sự bất ổn định này khiến các cấu trúc trong khớp va chạm bất thường, phát ra tiếng kêu. Người bệnh thường kèm theo các dấu hiệu viêm rõ rệt như sưng nóng, đỏ, đau và cứng khớp, đặc biệt vào buổi sáng.

5. Thoái hóa khớp gối

Bệnh thoái hóa khớp gối là nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng khớp gối phát ra tiếng kêu lục cục, đặc biệt ở người lớn tuổi. Khi sụn khớp bị bào mòn theo thời gian, khả năng bảo vệ và giảm ma sát giữa các đầu xương giảm đi rõ rệt. Kết quả là các đầu xương va chạm trực tiếp với nhau khi vận động, tạo nên âm thanh bất thường. Ngoài ra, người bệnh có thể đi kèm các triệu chứng như đau âm ỉ, cứng khớp vào buổi sáng hoặc sau thời gian nghỉ ngơi, đi lại khó khăn.

6. Loãng xương

Loãng xương không chỉ làm xương giòn, dễ gãy mà còn ảnh hưởng đến khả năng chịu lực của hệ thống khớp. Khi mật độ xương giảm, các đầu xương ở khớp gối dễ bị tổn thương hơn khi chịu tải trọng cơ thể. Điều này có thể làm phát sinh tiếng kêu lục cục, kèm theo cảm giác đau nhức, mỏi gối, đặc biệt khi đứng lâu hoặc đi lại nhiều.

7. Viêm gân, tổn thương mô mềm quanh khớp

Gân, cơ và dây chằng quanh khớp gối giúp giữ ổn định khớp trong quá trình vận động. Khi các mô này bị viêm, rách nhỏ hoặc co kéo bất thường, sự cọ xát giữa các thành phần trở nên không đồng đều, gây ra tiếng kêu mỗi khi di chuyển. Bệnh nhân có thể cảm thấy đau khi cử động, nhất là khi co duỗi gối hoặc vận động mạnh.

8. Nguyên nhân sinh lý (không phải bệnh lý)

Ở một số người, đặc biệt là người trẻ, tiếng kêu lục cục ở khớp gối có thể hoàn toàn lành tính và không liên quan đến bệnh lý. Một số nguyên nhân sinh lý gồm:

• Bong bóng khí trong dịch khớp: Khi vận động đột ngột, các bong bóng khí li ti trong dịch khớp có thể vỡ ra, tạo nên tiếng “cục” nhẹ. Hiện tượng này không gây đau và không nguy hiểm.
• Chuyển động của gân, dây chằng: Gân hoặc dây chằng di chuyển, trượt qua đầu xương trong một số tư thế cũng có thể tạo ra âm thanh tương tự.
• Phụ nữ mang thai hoặc thay đổi hormone: Tăng cân nhanh hoặc thay đổi nội tiết có thể làm tăng áp lực lên khớp gối, gây tiếng kêu khi vận động nhưng thường không kèm theo đau.

9. Các nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân trên, một số bệnh lý ít gặp hơn cũng có thể liên quan đến tiếng kêu ở khớp gối:

• Bệnh gout, viêm khớp tinh thể: Do lắng đọng axit uric hoặc tinh thể canxi trong khớp, gây đau và tiếng kêu khi vận động.
• Rối loạn hormone ở phụ nữ tiền mãn kinh hoặc sau sinh: Hormone estrogen suy giảm khiến xương mất chất, dễ dẫn đến loãng xương và ảnh hưởng đến chức năng khớp.

Khớp gối kêu lục cục có gây nguy hiểm không?

Mặc dù không phải trường hợp nào khớp gối kêu lục cục cũng là biểu hiện của bệnh lý, đôi khi đầu gối kêu chỉ là hiện tượng sinh lý bình thường không có vấn đề gì. Thế nhưng nếu tình trạng này xảy ra thường xuyên kèm theo biểu hiện là các cơn đau ở đầu gối thì không thể chủ quan được.

Theo các chuyên gia, khớp gối kêu là biểu hiện của nhiều bệnh lý xương khớp. Các triệu chứng đi kèm sẽ tăng dần mức độ và tần suất dẫn tới những biến chứng nguy hiểm hơn như:

• Khó vận động, khó co duỗi đầu gối, ảnh hưởng tới khả năng di chuyển và chất lượng cuộc sống.
• Các cơn đau âm ỉ và đau tăng dần mỗi khi vận động.
• Nguy cơ gãy xương tăng lên.
• Nguy cơ thoái hóa khớp, lệch trục khớp, mài mòn sụn khớp.
• Biến chứng phá hủy cấu trúc sụn khớp và hỏng khớp.
• Nguy cơ bại liệt và tàn phế.

Do đó, nếu thấy dấu hiệu khớp gối kêu lạo xạo thì đừng nên để tình trạng kéo dài, hãy tới bác sĩ thăm khám để được điều trị kịp thời.

Cách khắc phục tình trạng khớp gối kêu lục cục hiệu quả

Nhiều người thường hoang mang và có chút lo lắng khi khớp gối kêu lụp cụp. Tuy nhiên, theo các chuyên gia xương khớp: “Không phải lúc nào tình trạng khớp gối kêu lục cục cũng nguy hiểm. Bởi trong một vài trường hợp, khi ngồi 1 chỗ quá lâu không vận động thì khi di chuyển khớp cũng có hiện tượng cứng đơ và tạo ra âm thanh. Tuy nhiên, nếu tiếng lục cục đi kèm biểu hiện đau nhức, sưng viêm, nóng đỏ thì không nên chủ quan”.

Dưới đây là các phương pháp khắc phục tình trạng khớp gối kêu lục cục, được chia thành nhóm phù hợp với từng nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng. Việc điều trị cần dựa trên nguyên nhân cụ thể (sinh lý hay bệnh lý) và tình trạng hiện tại của người bệnh:

1. Điều chỉnh lối sống hàng ngày

Thay đổi lối sống là một trong những cách đơn giản nhưng có hiệu quả rõ rệt đối với tình trạng khớp gối phát ra tiếng kêu. Việc nghỉ ngơi hợp lý, giảm cân và hạn chế thói quen xấu giúp giảm áp lực lên khớp và cải thiện triệu chứng. Cụ thể như sau:

• Vận động nhẹ nhàng thường xuyên: Đi bộ, yoga, đạp xe giúp khớp linh hoạt và kích thích sản sinh dịch khớp tự nhiên
• Hạn chế động tác gây áp lực: Tránh ngồi xổm lâu, leo cầu thang nhiều lần hoặc vận động đột ngột
• Kiểm soát cân nặng: Giảm trọng lượng cơ thể để giảm áp lực lên khớp gối
• Sử dụng chườm ấm/lạnh: Áp dụng khi có dấu hiệu khó chịu hoặc sưng nhẹ
• Cân bằng vận động và nghỉ ngơi: Cho khớp gối được thư giãn sau các hoạt động

2. Bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho khớp

Một chế độ ăn uống hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc tái tạo sụn khớp và tăng cường sức khỏe xương khớp. Việc bổ sung đầy đủ vitamin, khoáng chất và omega-3 có thể hỗ trợ cải thiện tình trạng khô khớp, thoái hóa:

• Tăng cường thực phẩm giàu collagen và canxi: Cá béo, trứng, sữa, rau xanh đậm, nước hầm xương
• Uống đủ nước: Hỗ trợ duy trì dịch khớp ổn định
• Thực phẩm chức năng: Glucosamine, chondroitin, collagen type II (cần tham khảo ý kiến bác sĩ)

3. Vật lý trị liệu hỗ trợ

Vận động đúng cách không chỉ giúp khớp gối linh hoạt hơn mà còn tăng cường cơ bắp hỗ trợ khớp. Kết hợp cùng vật lý trị liệu sẽ thúc đẩy phục hồi và hạn chế tái phát tình trạng khớp kêu lục cục:

• Tập luyện tăng cường cơ quanh gối: Giúp giảm áp lực trực tiếp lên khớp
• Áp dụng liệu pháp hỗ trợ: Siêu âm, điện trị liệu giúp giảm viêm và kích thích tái tạo mô
• Luyện tập có hướng dẫn: Nên thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia để đảm bảo hiệu quả.

4. Điều trị bằng thuốc phù hợp

Trong trường hợp khớp kêu đi kèm đau nhức kéo dài, các phương pháp y tế như dùng thuốc, tiêm dịch khớp hoặc trị liệu thần kinh có thể được bác sĩ chỉ định nhằm kiểm soát triệu chứng hiệu quả hơn.

• Thuốc giảm đau và kháng viêm: Giúp kiểm soát các triệu chứng trong đợt cấp
• Tiêm acid hyaluronic: Bổ sung dịch nhầy vào khớp cải thiện vận động
• Điều trị nguyên nhân gốc: Kiểm soát bệnh nền như gout, viêm khớp dạng thấp

***Lưu ý quan trọng: Chỉ sử dụng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa

5. Phương pháp can thiệp y học tiên tiến

Với tổn thương nghiêm trọng hoặc điều trị nội khoa không hiệu quả thì phẫu thuật là giải pháp cuối cùng khi khớp gối đã tổn thương nghiêm trọng. Dù hiệu quả cao, nhưng cần được chỉ định cẩn trọng bởi bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và phục hồi tốt.

• Nội soi khớp: Làm sạch khớp, loại bỏ gai xương, sửa chữa tổn thương sụn
• Phẫu thuật thay khớp: Giải pháp cuối cùng khi khớp tổn thương không thể phục hồi

6. Liệu pháp chữa khớp gối cấp độ tế bào

Nguyên nhân sâu xa gây ra những âm thanh lục cục trong khớp là do chất nhờn dịch khớp bị suy giảm. Do vậy, muốn khắc phục khô khớp gối từ gốc, cách tốt nhất là bổ sung dịch nhờn cho khớp gối và tái tạo lại các sụn đã bị hư tổn. Phòng khám đa khoa InterMec là địa chỉ tiên phong tại Việt Nam trong việc ứng dụng liệu pháp liệu pháp chữa khớp gối cấp độ tế bào Bio Kit Pro trong việc điều trị các bệnh về thoái hóa khớp bằng phác đồ ưu việt

Bio Kit Pro là liệu pháp chữa khớp gối ở cấp độ tế bào, hoạt động trên nguyên lý TÌM KIẾM – SỬA CHỮA – THAY THẾ hoàn toàn các tế bào tổn thương do lão hóa bằng các tế bào mới khỏe mạnh hơn. Nhờ đó:

• Bổ sung dịch nhờn khớp gối, giúp các đầu xương trơn tru hơn
• Loại bỏ tiếng kêu lục cục, khô khớp gối
• Chấm dứt cảm giác đau đớn khi đi lại, vận động
• Tái tạo sụn khớp, tăng cường collagen, phục hồi cấu trúc sụn khớp

Bên cạnh đó, InterMec còn kết hợp sử dụng hệ thống công nghệ cao như: Công nghệ siêu âm trị liệu, Max Cool Pro công nghệ giảm đau đa điểm, Laser thế hệ mới… giúp thúc đẩy quá trình phục hồi các mô hư tổn nhanh gấp 5 lần, tối ưu hóa hiệu quả điều trị.

Những biện pháp phòng ngừa hữu hiệu tình trạng đầu gối kêu lục cục

Song song với áp dụng cách điều trị khớp gối, để giảm thiểu và hạn chế nguy cơ bệnh xương khớp thì chúng ta nên bảo vệ sụn khớp ngay từ ban đầu với những biện pháp sau:

• Thường xuyên vận động những bộ môn vừa sức, tránh gây áp lực lên đầu gối như bơi lội, đi bộ, yoga.
• Thay đổi lối sống khoa học, có chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng, bổ sung các chất có lợi cho xương khớp như omega-3, canxi, collagen, khoáng chất, vitamin B, C, E…
• Sử dụng vật lý trị liệu và xoa bóp đầu gối để hỗ trợ phục hồi và giảm đau.
• Giữ tư thế làm việc đúng, hạn chế đi giày cao gót, tránh đứng hoặc ngồi quá lâu, không ngồi vắt chân.
• Duy trì cân nặng phù hợp, hạn chế gây áp lực lên đầu gối.
• Sử dụng dụng cụ bảo vệ đầu gối mỗi khi chơi thể thao hay vận động nặng.

Hãy thăm khám chuyên khoa cơ xương khớp khi tiếng kêu đi kèm các dấu hiệu đáng ngại như đau nhiều, sưng, hoặc khó cử động. Chẩn đoán sớm sẽ giúp điều trị hiệu quả và ngăn ngừa biến chứng lâu dài.

Tình trạng khớp gối kêu lục cục có thể xảy ra với bất kỳ ai trong chúng ta, và đôi khi đó chính là nguy cơ tiềm ẩn bệnh xương khớp cần lưu ý. Hãy luôn quan tâm bảo vệ sức khỏe xương khớp bằng một lối sống lành mạnh, chăm chỉ vận động và tới ngay bác sĩ nếu gặp phải tình trạng xương khớp bất thường.